สำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่ ลงพื้นที่วัดหมื่นล้าน ตรวจสอบประตูวิหารที่ถูกสีทาทับ เร่งหาวิธีกู้คืนสภาพเดิม
สำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่ เปิดเผยถึงจากประเด็นที่กำลังเป็นข่าวการที่วัดหมื่นล้าน อ.เมือง จ.เชียงใหม่ ได้ทาสีชาดและลงรักบานประตูวิหารปิดทับลายรดน้ำเดิม ซึ่งเป็นลายรดน้ำที่สร้างขึ้นในราว พ.ศ.2460 นั้น สำนักฯ ได้ประสานไปยังวัดและได้ขอให้วัด หยุดการดำเนินงานบูรณะซ่อมแซมไว้เป็นการชั่วคราวก่อน เพื่อที่จะตรวจสอบโดยละเอียดและดำเนินการแก้ไขต่อไป ทั้งนี้วิหารวัดหมื่นล้าน ยังไม่ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน มีลักษณะรูปทรงสถาปัตยกรรม ศิลปกรรมแบบล้านนาประยุกต์ โดยมีการบูรณะ ซ่อมแซม ต่อเติมมาหลายยุคหลายสมัย ตามการใช้ประโยชน์ของอาคาร ลายรดน้ำที่บานประตูวิหาร บริเวณอกเลาของประตู เขียนลายรดน้ำเป็นภาษาล้านนาข้อความเดิมระบุการสร้างขึ้นใน พ.ศ.2460 พร้อมกับการก่อสร้างต่อเติมบริเวณมุขหลังคาด้านหน้าวิหารในคราวเดียวกัน ทั้งนี้หากทางวัดและประชาชนชาวเชียงใหม่ ต้องการที่จะรื้อฟื้นลายรดน้ำบนบานประตูวิหารนี้ ทางสำนักฯ จะประสานผู้เชี่ยวชาญ จากกลุ่มวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์ฯ และกลุ่มอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนังฯ กรมศิลปากร เพื่อตรวจสอบและพิจารณาว่าจะสามารถดำเนินการลอกสีที่ทาทับออก เพื่อฟื้นคืนสภาพได้หรือไม่
ล่าสุดวันที่ 29 กรกฎาคม 2563 สำนักศิลปากรที่ 7 เชียงใหม่ พร้อมด้วย ผู้เชี่ยวชาญจากกลุ่มวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์ฯ กรมศิลปากร ได้ลงพื้นที่ตรวจสอบชั้นสีบานประตูวิหารวัดหมื่นล้าน ต.ศรีภูมิ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ พอวิเคราะห์และสรุปได้ดังนี้
ชั้นของสีที่ทาทับบนบานประตูวิหารวัดหมื่นล้าน
-ชั้นที่ 1 เรซิ่น เพื่อปรับผิวให้เรียบมีความหนาบางต่างกัน
-ชั้นที่ 2 เฟล็กซ์สีแดง มีลักษณะบาง
-ชั้นที่ 3 เฟล็กซ์สีดำ ปิดทับเพื่อรอการเขียนลายรดน้ำใหม่
กระบวนการขัดลอกสีที่ทาทับ ที่น่าเป็นห่วงที่สุดคือชั้นที่ 1 เรซิ่น เพราะเป็นวัสดุที่ไม่มีตัวทำละลาย และหากปล่อยไว้จะทำปฏิกิริยากับอากาศทำให้แข็งตัว จับยึดแน่นกับภาพลายรดน้ำเดิม แต่ชั้นเรซิ่นยังไม่เซ็ทตัว มีการทาเฟล็กซ์แดงและดำปิดทับ กลายเป็นฟิล์มไม่ให้เรซิ่นถูกอากาศและแข็งตัว จึงพอที่จะลอกสีออกมาได้ เวลาดำเนินการจะต้องประคองการที่จะไม่ให้เรซิ่นแข็งตัวเร็วขึ้น คือต้องค่อยๆลอกสีที่ปิดทับอยู่ทีละส่วน ไม่ลอกออกทีเดียวทั้งหมด
ตอนนี้กำลังทดสอบน้ำยาเคมีหลายๆตัว เพื่อเลือกใช้ตัวที่มีประสิทธิภาพและป้องกันรักษาชั้นสีเดิมของลายรดน้ำบนบานประตูวิหารวัดหมื่นล้าน
