สาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ เตือนประชาชนระวังการเลือกซื้อยาสมุนไพรแผนโบราณ หลังพบมีส่วนผสมของสเตียรอยด์ พร้อมแจงการใช้สารสกัดจากกัญชาเกินขนาด อาจทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิต
เภสัชกรพิสณฑ์ ศรีบัณฑิต เภสัชกรชำนาญการ หัวหน้างานยา กลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ เปิดเผยว่า กรณีที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ได้รับแจ้งจากโรงพยาบาลสันกำแพง และโรงพยาบาลสันป่าตอง มีผู้ใช้ยาสมุนไพรจำนวนหลายราย แล้วเกิดอาการ ไม่พึงประสงค์ คือ กระเพาะทะลุ เลือดออกใต้ผิวหนัง ติดเชื้อในกระแสโลหิต จึงออกตรวจสอบในพื้นที่ เบื้องต้นพบยาที่ไม่มีทะเบียนยาในพื้นที่ดังกล่าว ตรวจด้วยชุดทดสอบสเตียรอยด์ พบการปลอมปนสารสเตียรอยด์ จำนวน 3 รายการ ได้แก่ ยาสมุนไพรประดง 108 เป็นยาชุดลูกกลอน 5 เม็ด สีแดง ดำ และน้ำตาล/ยาสมุนไพรไทย เป็นผงสีเหลืองละเอียด และผงยาไม่ทราบชื่อ มีสัญลักษณ์ดอกบัว ยาทั้ง 3 รายการแสดงสรรพคุณแก้ปวดหลัง ปวดเก๊าท์ ปวดกระดูกฯ
ทั้งนี้ ยาไม่มีทะเบียนทั้ง 3 ชนิด พบการกระจายไปทั่วประเทศ แม้จะมีการแจ้งเตือนประชาชนและดำเนินคดีกับผู้ผลิตจำหน่ายไปหลายราย แต่ก็ยังมีการลักลอบผลิต จำหน่ายอยู่ตลอด ซึ่งเกิดผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนจำนวนมาก โดยทั้ง 3 ชนิด มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ ซึ่งยาสเตียรอยด์จัดเป็นยาควบคุมพิเศษตามกฏหมาย ต้องให้แพทย์เป็นผู้สั่งจ่ายเท่านั้น การใช้สเตียรอยด์ไม่เหมาะสมอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น กดภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ติดเชื้อได้ง่าย ยับยั้งการเจริญเติบโต กระดูกผุ อาการบวมน้ำ กล้ามเนื้ออ่อนแรง และกระเพาะทะลุ เนื่องจากการขายยาไม่มีทะเบียนทั้ง 3 ชนิดดังกล่าวมีความผิดตามกฎหมาย จึงขอความร่วมมือ ผู้ที่ขายให้หยุดขายทันที หากฝ่าฝืนจะถูกดำเนินคดีตาม พ.ร.บ.ยา พ.ศ.2510 คือ การขายยาที่ไม่มีทะเบียน ได้รับโทษจำคุก ไม่เกิน 3 ปี ปรับไม่เกินห้าพันบาท และการโฆษณาขายยาโดยใช้ข้อความโอ้อวดสรรพคุณเกินจริง ซึ่งจะต้องระวางโทษปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท
จึงขอเตือนผู้บริโภคให้ระมัดระวัง อย่าซื้อผลิตภัณฑ์เสริมอาหารและยา ที่ขายผ่านโซเชียลมีเดีย ที่โฆษณาอวดอ้างสรรพคุณเกินความจริง หรือเป็นผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีเลข อย. ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีคุณภาพมาตรฐาน มีสารหรือยาอันตรายปลอมปน จึงขอความร่วมมือประชาชนก่อนการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์สุขภาพ ขอให้ตรวจสอบสถานะของผลิตภัณฑ์ผ่านเว็บไซต์ www.fda.moph.go.th หากพบเลขผลิตภัณฑ์ไม่ตรงกับฐานข้อมูลของ อย. หรือพบผลิตภัณฑ์ที่ต้องสงสัย แจ้งร้องเรียนหรือแจ้งเบาะแสได้ที่โรงพยาบาลชุมชน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุกแห่ง สายด่วน อย.1556 และสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ กลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภค โทร. 053-894724
ขณะเดียวกัน ได้เตือนเรื่องของการใช้น้ำมันกัญชาเกินขนาด ซึ่งอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพ จนต้องเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาล ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยได้ โดยสารสกัดกัญชาไม่ใช่ทางเลือกแรกในการใช้รักษา สำหรับโรคที่กัญชาสามารถนำมาใช้รักษาได้ผลจริง ระบุไว้ 4 โรค ได้แก่ ภาวะคลื่นไส้อาเจียนจากการใช้ยามะเร็ง ภาวะปลอกประสาทอักเสบ โรคลมชักที่รักษายาก และกล้ามเนื้อหดเกร็ง ทั้งนี้ กัญชาไม่ใช่ยารักษา ทุกโรค การที่จะนำกัญชามาใช้รักษาโรคจะต้องได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ หรือบุคลากรทางการแพทย์ที่ได้รับการรับรองจากกระทรวงสาธารณสุขเท่านั้น
