นักวิจัยภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ค้นพบ “บุหงาลลิษา” พืชดอกหอมชนิดใหม่ของโลก ตั้งชื่อตาม “ลิซ่า Blackpink”
เมื่อวันที่ 11 เมษายน 2566 นักวิจัยสังกัดภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นำโดย ผศ.ดร.ธนวัฒน์ เชาวสกู น.ส.อานิสรา ดำทองดี นักศึกษาระดับปริญญาเอกสาขาวิชาความหลากหลายทางชีวภาพและชีววิทยาชาติพันธุ์ และนายอับดุลรอแม บากา นักวิจัยสังกัดกลุ่มวิจัยอิสระ PDiT: Plant Diversity in Thailand พร้อมผู้ร่วมวิจัย ร่วมกันศึกษาตัวอย่างพืชดอกหอมวงศ์กระดังงา (Annonaceae) ในจังหวัดนราธิวาส โดยบูรณาการข้อมูลสัณฐานวิทยาและวิวัฒนาการชาติพันธุ์เชิงโมเลกุลเข้าด้วยกัน พบว่า เป็นพืชชนิดใหม่ของโลกจำนวน 1 ชนิด คือ บุหงาลลิษา มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Friesodielsia lalisae Damth., Baka & Chaowasku โดยตั้งชื่อเป็นเกียรติแก่ ลลิษา มโนบาล หรือลิซ่า ศิลปินชื่อดังวง Blackpink สังกัดวายจีเอนเตอร์เทนเมนต์ ซึ่งความมุ่งมั่นของลิซ่าเป็นแรงบันดาลใจในการศึกษาระดับปริญญาเอกของ น.ส.อานิสรา
งานวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยอนุกรมวิธานและวิวัฒนาการชาติพันธุ์ของพรรณไม้วงศ์กระดังงาในประเทศไทยที่หายากและยังไม่เป็นที่รู้จัก เพื่อการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และสำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดยได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับนานาชาติ Willdenowia ปีที่ 53 เมื่อปี 2566 (อ่านบทความวิจัยได้ที่ https://doi.org/10.3372/wi.53.53103)
“บุหงาลลิษา” มีลักษณะเด่น คือ เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง ดอกเป็นดอกเดี่ยว มีกลิ่นหอมแรง กลีบดอกหนา สีเหลือง กลีบชั้นนอกเรียวยาว กลีบชั้นในประกบกันไม่บานออก มีความยาวประมาณครึ่งหนึ่งของกลีบชั้นนอก จากการสำรวจพบบุหงาลลิษาเพียง 2 ต้น ในป่าทุติยภูมิใกล้สวนยางและสวนผลไม้ในอำเภอจะแนะ จังหวัดนราธิวาส แต่เมื่อเร็ว ๆ นี้ได้ถูกตัดไป 1 ต้น ทำให้สุ่มเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อย่างยิ่ง จึงมีความจำเป็นเร่งด่วนที่จะต้องช่วยกันอนุรักษ์และขยายพันธุ์บุหงาลลิษา ก่อนที่จะเหลือเพียงชื่อ “บุหงาลลิษาสามารถพัฒนาเป็นไม้ดอกหอมเพื่อเลื้อยพันซุ้มได้ และควรศึกษาต่อยอดเพื่อหาสารสำคัญและฤทธิ์ทางชีวภาพ อันอาจนำไปสู่การค้นพบยาใหม่ ๆ ต่อไปในอนาคต” ผศ. ดร.ธนวัฒน์กล่าว
(ข้อมูลโดย สกสว.)
ทั้งนี้ จากการสัมภาษณ์ น.ส.อานิสรา ดำทองดี หนึ่งในทีมนักวิจัย กล่าวว่า “เหตุผลที่ตนเองตั้งชื่อดอกไม้ชนิดใหม่นี้ว่า บุหงาลลิษา และตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Friesodielsia lalisae Damth., Baka & Chaowasku เพื่อเป็นเกียรติแก่ ลลิษา มโนบาล หรือลิซ่า เนื่องจากตนเองชื่นชอบศิลปินวง Blackpink เป็นอย่างมาก โดยเฉพาะลิซ่า เพราะเห็นถึงความพยายาม ความตั้งใจ และความอดทนฝึกฝนของลิซ่า ที่กว่าจะเป็นมาศิลปินที่มีชื่อเสียงในระดับโลกได้นั้น ต้องผ่านบททดสอบมากมาย ลิซ่าจึงเป็นเหมือนส่วนหนึ่งของแรงผลักดันสำคัญที่ทำให้ตนเองตั้งใจเรียน ตั้งใจทำวิจัยมาตลอดจนใกล้สำเร็จการศึกษา ซึ่งก็มีหลายครั้งที่เหนื่อยและท้อ ตนเองก็จะมองลิซ่าและสมาชิกทุกคนในวง Blackpink เป็นแรงบันดาลใจให้อดทนสู้ต่อ และที่สำคัญเวลาเครียด การได้ร้องเพลง ได้แอบเต้น และดู MV ก็ช่วยผ่อนคลาย และสร้างความสุขให้กับตัวเองและเพื่อนๆ ในแลป ไปจนถึงอาจารย์ ที่ตอนแรกยังไม่รู้จักศิลปินกลุ่มนี้ จนสุดท้ายก็เริ่มเปิดใจมาฟังเพลงด้วยกัน ตนเองอยากจะบอกว่าการเป็น Blink หรือเป็นติ่ง ไม่ใช่เรื่องไร้สาระ ถ้าเรารู้จักบริหารจัดการเวลาของเราให้ดี ความชอบนี้ก็จะกลายเป็นแรงผลักดันให้เราได้
ในอนาคตตนเองก็จะยังมุ่งมั่นทำงานในแวดวงอนุกรมวิธานต่อไป และจะยังเป็น Blink ต่อไปอย่างเหนียวแน่นเช่นเดียวกัน”
