8 ส.ค. 66 – ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคระบบประสาทและสมอง ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก “สาระสมอง กับ อจ.หมอสุรัตน์” พร้อมภาพเอกซเรย์สมอง โดยอธิบายว่า
“คนไข้ ปวดหัวมา มีวูบๆ X ray คือ พยาธิ แข็งตัวเป็น แคลเซียมเต็มหัว มันคือ ตืดน้อยคอยรัก Teania solium ที่กินผักสดไม่สะอาด มันขึ้นสมองเป็น ซีส กระจาย แล้วอาการ คือ ปวดหัว ชัก หมดสติ ความจำเสื่อม ที่น่าจะอ้วกกว่านั้นคือ แสดงว่าเรากินขี้ ที่มีพยาธิเข้าไปนะครับ จะเรียกว่า ขี้ขึ้นสมองก็ได้ กินผัก สุขภาพดี ล้างให้สะอาดด้วย ไม่งั้น ตืดน้อย เต็มหัว รักคนกินผักนะ จุ๊บ แต่อย่าปนอึนะ มันไม่ดี”
นอกจากนี้คุณหมอยังคอมเมนต์เพิ่มเติมอีกว่า วงจรของพยาธิตัวตืด มีดังนี้ ซีสต์มีที่เนื้อหมู-คนกินซีสต์ที่เนื้อหมูปรุงไม่สุก – คนขี้ ออกมาเป็นปล้องพยาธิ – มีคนเอาขี้ที่มีปล้องพยาธิ ไปรดผัก – คนอีกคนก็กินผักที่มีขี้และขี้ก็มีปล้องพยาธิ-พยาธิไชไปเป็นซีสต์ที่หัว-เมื่อซีสต์ตายก็แข็งเกาะไปด้วยแคลเซียม เป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ถาวรที่สมองเรา
การป้องกันการติดเชื้อพยาธิตัวตืดหรือซีสตัวอ่อนของพยาธิตัวตืดเกี่ยวข้องกับการใช้มาตรการป้องกันและการปฏิบัติบางอย่าง ขั้นตอนที่สามารถช่วยได้มีดังนี้
1. ปรุงอาหารเนื้อสัตว์อย่างละเอียด: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าเนื้อสัตว์ทั้งหมด โดยเฉพาะเนื้อหมู เนื้อวัว และปลา ปรุงสุกอย่างทั่วถึงในอุณหภูมิที่สูงพอที่จะฆ่าตัวอ่อนของพยาธิตัวตืดได้
2. สุขอนามัยที่เหมาะสม: ปฏิบัติตามสุขอนามัยที่ดี ได้แก่ การล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และน้ำก่อนจับต้องอาหาร หลังใช้ห้องน้ำ และหลังสัมผัสสัตว์
3. หลีกเลี่ยงปลาดิบหรือสุกๆ ดิบๆ หลีกเลี่ยงการบริโภคปลาดิบหรือปรุงไม่สุก โดยเฉพาะจากแหล่งน้ำจืด เพราะอาจเป็นพาหะนำตัวอ่อนของพยาธิตัวตืด
4. การจัดเก็บอาหารที่เหมาะสม: เก็บอาหารอย่างถูกต้องเพื่อป้องกันการปนเปื้อน เก็บสิ่งของที่เน่าเสียง่ายไว้ในตู้เย็นและปิดสนิทเพื่อลดความเสี่ยงของการแพร่ระบาดของพยาธิตัวตืด
5. ดื่มน้ำสะอาด: ดื่มน้ำสะอาดและปลอดภัย โดยควรมาจากแหล่งที่เชื่อถือได้ เพื่อลดความเสี่ยงของการแพร่พยาธิตัวตืด
6. การถ่ายพยาธิสัตว์เลี้ยง: ถ่ายพยาธิสัตว์เลี้ยงของคุณเป็นประจำและปฏิบัติตามสุขอนามัยสัตว์เลี้ยงที่ดีเพื่อลดโอกาสในการแพร่พยาธิตัวตืดจากสัตว์สู่คน
7. หลีกเลี่ยงดินปนเปื้อน ควรระมัดระวังเมื่อสัมผัสดิน โดยเฉพาะบริเวณที่มีสัตว์ติดเชื้อพยาธิตัวตืดถ่ายอุจจาระ
8. ให้ความรู้แก่ตัวเอง: เข้าใจปัจจัยเสี่ยงและอาการที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อพยาธิตัวตืดเพื่อไปพบแพทย์อย่างทันท่วงทีหากจำเป็น
9. ตรวจสุขภาพเป็นประจำ: เข้ารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำเพื่อระบุการติดเชื้อพยาธิตัวตืดที่อาจเกิดขึ้นและแก้ไขได้ทันท่วงที
10. ข้อควรระวังในการเดินทาง: หากเดินทางไปยังภูมิภาคที่มีการติดเชื้อพยาธิตัวตืดบ่อยขึ้น ให้ใช้มาตรการป้องกันเพิ่มเติม เช่น หลีกเลี่ยงอาหารดิบหรือปรุงไม่สุก และดื่มน้ำบรรจุขวดหรือน้ำบริสุทธิ์
การปฏิบัติตามมาตรการป้องกันเหล่านี้ บุคคลสามารถลดความเสี่ยงของการติดเชื้อพยาธิตัวตืดและซีสต์ของตัวอ่อนได้อย่างมาก ส่งเสริมการใช้ชีวิตที่ดีต่อสุขภาพและปลอดภัยยิ่งขึ้น ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเสมอหากมีข้อกังวลเกี่ยวกับการสัมผัสกับพยาธิตัวตืดหรือหากมีอาการของการติดเชื้อเกิดขึ้น
ขอบคุณข้อมูล/ภาพ : เฟซบุ๊ก สาระสมอง กับ อจ.หมอสุรัตน์