27 ก.พ. 68 – สำนักงานประกันสังคม กระทรวงแรงงาน โพสต์เกี่ยวกับเรื่องประกันสังคมที่กำลังเป็นกระแส โดยระบุว่า การถกเถียงกันเป็นเรื่องที่ดี เพราะนั่นหมายความว่าทุกคนเริ่มตระหนักถึง “สิทธิ” และ “ความยั่งยืน” ของระบบหลักประกันทางสังคม ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องคิดกันอย่างจริงจัง
1️. ทำไมประกันสังคมถึงเป็นเรื่องใหญ่ ?
เพราะประกันสังคมเป็นระบบ “กระจายความเสี่ยง” และ “จัดสรรทรัพยากร” โดยใช้เงินสมทบจาก ผู้ประกันตน + นายจ้าง + รัฐบาล มาจ่ายเป็น สิทธิประโยชน์ ให้กับผู้ที่ประสบเหตุในชีวิต ไม่ว่าจะเป็น การเจ็บป่วย ทุพพลภาพ ว่างงาน เสียชีวิต คลอดบุตร หรือบำเหน็จบำนาญชราภาพ
2️. 750 บาทต่อเดือน คุ้มจริงมั้ย?
เงินของประกันตนจะถูกคูณ 2.5 เท่าทันที! ยกตัวอย่างเช่น
– ผู้ประกันตน สมทบ 750 บาท
– นายจ้าง สมทบอีก 750 บาท รัฐบาล สมทบอีก 412.5 บาท
รวมแล้วเดือนละ 1,912.5 บาท เข้ากองทุน
เงินก้อนนี้ถูกใช้ไปอย่างไร?
– กระจายไปยังสิทธิประโยชน์ต่างๆ (โดยประมาณ)
– บำนาญชราภาพ: 900 บาท
– ค่ารักษาพยาบาล: 540 บาท
– ว่างงาน: 170 บาท
– เงินเลี้ยงดูบุตร: 135 บาท
– สิทธิอื่น ๆ: 120 บาท
– ค่าบริหารจัดการ: 47.5 บาท
แต่ไม่ใช่ทุกคนที่ส่ง 750 บาท เพราะเงินสมทบคิด 5% ตามฐานเงินเดือน (ไม่เกิน 15,000) เช่น คนเงินเดือน 10,000 บาท จะส่งแค่ 500 บาท แล้วนายจ้าง+รัฐก็ส่งตามสัดส่วน
3️. ทำไมสิทธิรักษาพยาบาลของประกันสังคมถึงดูจำกัด?
ประเด็นที่ถูกบ่นบ่อยๆ “ทำไมโรคเล็กๆ น้อยๆ รักษาแบบประหยัด?” เพราะประกันสังคมใช้ระบบ “เหมาจ่ายล่วงหน้า” ให้โรงพยาบาลสำหรับโรคทั่วไป เพื่อป้องกันการรักษาเกินจำเป็น และเหลืองบสำหรับโรคที่มีค่าใช้จ่ายสูง
“แล้วทำไมบัตรทองดูคุ้มกว่า?”
เพราะประกันสังคมมีโรงพยาบาลเอกชนจำนวนมาก ซึ่งมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าโรงพยาบาลรัฐ การปรับสิทธิให้ดีขึ้นจึงต้องอิงเงื่อนไขและงบประมาณที่เหมาะสม
4️. “กองทุนจะหมด” จริงหรือ?
จริง ถ้าไม่ปรับอะไรเลย! การประเมินทางคณิตศาสตร์ประกันภัย (Actuarial Valuation) ร่วมกับ ILO พบว่า ถ้าไม่ปรับปรุงใดๆ กองทุนบำนาญจะหมดภายใน 30 ปี จากนั้นต้องขึ้นเงินสมทบแบบก้าวกระโดด เพื่อให้พอจ่ายเป็นรายปี
– ใครได้? คนที่เกษียณเร็วๆ นี้ได้เงินเต็มๆ
– ใครเสีย? คนรุ่นใหม่ต้องจ่ายหนักขึ้น หรือเริ่มรับบำนาญช้าลง
– การเพิ่มผลตอบแทนการลงทุน ช่วยได้ แต่ต้องถึง 8-10% ต่อปี ซึ่งแทบเป็นไปไม่ได้
แนวทางแก้ไขที่ทุกประเทศใช้ เพื่อจัดสรรทรัพยากรอย่างเป็นธรรม คือ
– ค่อย ๆ ขยายอายุเกษียณรับบำนาญ
– ค่อย ๆ เพิ่มอัตราเงินสมทบ
5️. งบค่าบริหาร ไม่ได้มีนัยสำคัญต่อสถานะกองทุน แต่สำคัญต่อความเชื่อมั่นของผู้ประกันตน ซึ่งนั่นคือปัจจัยสำคัญที่สุดต่อความยั่งยืน
